Verhalen uit de Haagweg

Goudsmit Eleonóra Tot over de Ambachtsschool-letters

Begin december van vorig jaar zijn de oude gevelletters van de ‘Ambachtsschool’ herplaatst boven de ingang van Haagweg 4. Jos Hooghuis vertelde in dit artikel over de geschiedenis van de letters en noemde de slechte staat waarin ze gevonden werden. Aan goudsmit Eleonora Tot werd de nobele taak gegeven ze weer terug te brengen naar hoe ze er eerst uit zagen. Ze vertelt over haar proces.

‘Toen ik de letters kreeg waren ze in slechte staat. De verflaag was beschadigd, een aantal letters was gebogen en veel van de schroeven aan de achterkant afgebroken’, aldus Tot. Er stond haar dus een flinke klus te wachten. Als eerst moest de oude verf van de letters worden verwijderd, opdat het metaal schoon werd om verder te restaureren. Toen bleek dat ze gehuld waren in drie verschillende lagen verf, – waarvan de tweede, een stevige laag menie, slechts door schuren kon worden verwijderd – werd duidelijk dat de restauratie nog niet zo makkelijk zou gaan worden. Het oorspronkelijke zwart werd langzaamaan vervangen voor de natuurlijke glans van koper, het materiaal van de letters. Volledig ontdaan van de drie lagen, kon de volgende stap in het proces worden ingezet.

Nieuwe schroeven Dit was het solderen van de schroeven aan de achterkant van de letters, waarmee ze aan het gebouw werden gemonteerd. Velen waren afgebroken en de laag tinsoldeer, waarmee de schroeven aan de achterkant worden vastgemaakt, heeft de eigenschap snel te smelten door de hitte. ‘Toen ik de nieuwe schroefjes probeerde terug te solderen, gingen de oude vaak van de soldeer plekken af!’. Uiteindelijk moesten haast alle schroeven worden vervangen voor nieuwe exemplaren. Daarmee kon Tot beginnen aan de laatste stap van de restauratie: het verven.

Uiteraard moesten de letters er weer zo uit komen te zien zoals ze voor het eerst op de Ambachtsschool werden gemonteerd in 1941. Een zwarte kleur moest dus op het koper worden aangebracht. Tot vertelt dat naast het aanbrengen van kleur zo’n verflaag nog een extra reden heeft. Zonder zal het weer het koper aantasten, waardoor het materiaal gaat oxideren.

Eleonóra Tot klaarde de klus. Op 2 december 2019 werden de gerestaureerde letters onthuld en sindsdien sieren ze de ingang van Haagweg 4, zoals zij ook deden bij de Ambachtsschool. Deze keer met de bedoeling om niet verloren te raken.

Voor foto’s van het proces zie deze site.

Bericht Eleonóra via eleonoratot1994@gmail.com of bekijk haar Instagram: @eleonor_goldsmith